مسابقه می کشم پس هستم 6

یکم

اینکه طراح یک پروژه مهم از طریق مسابقه انتخاب شود هم از آن سنت های خوب دنیای معماری است. کارفرما می آید یک گروه را به عنوان هیات داوران انتخاب می کند تا از بین شرکت کننده ها طرح برگزیده را انتخاب کنند. بعد هم مثل یک بچه خوب هر چه ژوری پسندید به دیده منت می پذیرد، جایزه نفرات برگزیده را می دهد و پروژه را اجرا می کند. مهمترین خوبی این کار به نظر من این است که یکهو یک نفر که تا حالا کسی او را نمی شناخته می آید و همه را کنار می زند و اول می شود. مثل همین اسپرکلسون (Johann Otto von Spreckelsen) خودمان که در سال 1982 از دانمارک نفر اول طراحی طاق لادفانس (La Grande Arche de la Défense) پاریس شد. او قبل از آن بیشتر مشغول ساخت کلیسا بود. می گویند فرانسوا میتران رییس جمهوری وقت فرانسه و برگزار کننده مسابقه، از مدرن و ساده بودن این طرح خیلی ابراز رضایت کرده است. بدیهی است چون حرفه،معمار در آنجا نماینده ای نداشته نمی تواند این موضوع را رد یا تایید کند.

La Grande Arche de la Défense

دوم

از آنجایی که ما هم کلا هیچ وقت نمی خواهیم کم بیاوریم، در ایران این سنت حسنه را جاری می کنیم. مثلا قبل از انقلاب یک مسابقه پر سر و صدای بین المللی راه اندختند که بیا و ببین. برای طراحی کتابخانه ملی پهلوی. آن هم با یک هیات داوری از معماران صاحب نام آن روزها: نادر اردلان از ایران، چارلزکوره آ از هند،  فومی هیکو ماکی از  ژاپن، ایو مینگ پی از چین و … آن طرح که به سرانجامی نرسید اما در ادامه آن بعد از انقلاب دوباره این طرح را با عنوان کتابخانه ملی ایران به مسابقه گذاشتند که حاصلش همین است که می بینید. البته اگر بتوانید واقعا چیزی از پشت تپه های عباس آباد ببینید! نقد ایمان رئیسی بر این پروژه را اینجا ببینید. البته آن روزها همه مسابقه ها هم بی سرانجام نبودند. نمونه اش مسابقه طراحی یادمان شهیاد (برج آزادی فعلی) است که حسین امانت 26 ساله به عنوان اولین کار (و مهمترین کار؟) حرفه ای اش آن را برنده شد و طرحش همینی شد که از دیدنش سیر نمی شویم. مصاحبه با حسین امانت را اینجا ببینید. اما کم کم کارفرما ها در ایران به نکته ظریفی پی بردند. اصلا چه کسی گفته که آدم باید همه زندگی اش را بدهد دست چهار تا داور؟ داور هستند که باشند خب پولش را می گیرند. راستش من هیچ وقت نفهمیدم که داورها از کارفرما پول می گیرند یا نه. بعضی دیگر که خیلی باهوش تر و کمی صادق تر بودند به این نتیجه رسیدند که آفا اصلا می آییم یک مسابقه ای برگزار می کنیم، از همان اول هم می گوییم دوستان عزیز، کارفرما مجاز است بعدا هر طرحی دلش خواست اجرا کند حتا اگر طرح مورد نظر کلا در بین طرح های برگزیده و حتا شرکت کننده نباشد! بعضی دیگر که واقعا آخرش بودند، کم کم یاد گرفتند که حتا می شود جایزه برنده ها را هم پشت گوش انداخت. یکی از مسابقه های معروفی که طرح نفر اول را کنار گذاشتند، مسابقه طراحی فرهنگستان های جمهوری اسلامی ایران بود. می گویند مقامات عالی (لطفا عین غلیظ تلفظ شود) مدرن بودن و غیراسلامی بودن این طرح را به صلاح ندانسته بودند. بدیهی است چون حرفه،معمار در آنجا نماینده ای نداشته نمی تواند این موضوع را رد یا تایید کند.

طرح مشاور نقش جهان پارس (شادروان سید هادی میرمیران)،منبع تصویر

رتبه اول مسابقه طراحی فرهنگستان های جمهوری اسلامی ایران

در یک دهه اخیر معماران جوانی توانستند در بین قدیمی تر ها و معلم دانشگاه های ایران، به خوبی جا باز کنند. اگر عواملی مثل دسترسی بی انتها به منابع تصویری معماری از طریق اینترنت و رشد کمی و کیفی مجله های معماری داخل ایران را نادیده بگیریم، حتما یکی از مهمترین عواملی که به این نسل جدید فرصت دیده شدن را داده، برگزاری مسابقات مختلف است. این رقابت ها حتا با وجود همه حاشیه ها، توانسته اند فضایی برای تنفس ایجاد کنند.

سوم

بهار امسال آنچه حتا بیش از آفتاب جنوب، فضای معماری استان هرمزگان را گرم کرد، مسابقه طراحی مرکز اداری سازمان نظام مهندسی ساختمان بود که خوشبختانه برندگان آن حداقل تا الان، به جایزه اعلام شده خود رسیده اند.

سایت مسابقه در تقاطع بلوار امام حسین و بلوار دانشگاه آزاد

در پنج شش سال اخیر با پذیرش دانشجوهای کارشناسی معماری در این استان، جمعیت حرفه ای تولید کننده معماری رو به افزایش گذاشته است. همه کمبود ها و مشکلات را که کنار بگذاریم، حداقل به اتکای تجربه شخصی خودم می توانم بگویم در بین این جمعیت، جوانانی هستند که کمترین و البته مهمترین سرمایه شان شور و شوق این کار است. حالا با اعلام نفرات برگزیده این مسابقه می شود کمی امیدوارتر به آینده معماری این استان نگاه کرد. به نقل از سایت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان هرمزگان:

1. شرکت معماری فضای نو (رتبه اول)

2.شرکت مهندسان مشاور معمار سازه پارسیان( رتبه دوم)

3. شرکت معماران جنوب( رتبه سوم)

4.سرکار خانم مهندس مژگان صفری (رتبه چهارم)

5.شرکت مهندسان مشاور پارکساران (رتبه پنجم)

6. سرکار خانم مهندس شایسته فرح( رتبه پنجم)

تا آنجا که من می دانم، طراحان اصلی کارهای اول تا چهارم، معماری را در دانشگاه های استان خوانده اند ظرف همین چند سال گذشته. در مطلب بعدی طرح برنده رتبه اول را معرفی می کنم.